Vooroordelen over strobouw ontzenuwd
Stro trekt toch ongedierte aan? Stro is de droge stengel van een graangewas en bevat vrijwel geen voedingsstoffen. Knaagdieren en insecten zijn vooral op zoek naar warmte en beschutting. Om alle risico’s uit te sluiten is het bij strobouw van belang alle oppervlakken van een goede laag pleister te voorzien; vooral de onderste randen.
Zijn strobalen niet brandgevaarlijk? Stro is een natuurproduct en zal daarom wel goed branden, denkt men. Maar niets is minder waar: bepleisterde strobalen zijn juist enorm brandwerend. Recente studies in Duitsland en Oostenrijk hebben uitgewezen dat een wand van strobalen, die van binnen en buiten bepleisterd is met een leemlaag van zo’n twee centimeter dik, 90 minuten brandwerend is. Dat is een zeer goed resultaat! Let op: zelfs onbepleisterde strobalen branden slecht. Het losse stro aan de buitenkant brandt dan wel, maar zodra dat verbrand is zorgt de verkoolde buitenkant (in combinatie met de dichte pakking binnenin de baal) dat het verder moeilijk brandt. Kijk maar eens verder naar de video van het interview van Rens Borgers met RTV Oost, 1 november 2014.
Hoe goed isoleert stro nou écht? Een muur van stro is vrijwel net zo dik als een standaard muur, maar heeft een veel betere isolatiewaarde. Een strobalenwand is een vrijwel ideale combinatie van hoge isolatie en thermische massa. Dit effect wordt nog eens versterkt door de thermische massa van de pleisterlagen aan de binnen- en buitenkant van de strobalenwand. Een nauwkeurige uitvoering is hierbij wel van belang.
Stro is biologisch afbreekbaar; levert dat geen problemen op? De strobalenpers is iets meer dan honderd jaar geleden uitgevonden, dus de oudste strobalenhuizen ter wereld stammen uit de jaren 1890. De meest belangrijkste elementen om een strobalenhuis zo lang mee te laten gaan zijn ‘de hoed en de laarzen’. Het stro dat in een woning verwerkt wordt moet droog zijn en droog blijven. Om het stro droog op te kunnen slaan en te verwerken is het aan te bevelen dat de houtskeletconstructie reeds een dak heeft voordat er met strobalen gewerkt wordt. Het is belangrijk om tijdens de bouwfase rekening te houden met het weer en nog niet bepleisterde strobalen zo goed mogelijk te beschermen tegen vocht. En dat geldt niet alleen voor regen, maar ook voor opstijgend grondvocht! Na het bepleisteren met leem (binnenkant) en kalkpleister (buitenkant) zijn de strobalen goed beschermd tegen vocht en invloeden van buitenaf. Zowel leem als kalkpleister zijn damp-open materialen: als er toch vocht binnendringt kan het stro evengoed drogen.
Stro is vast niet zo sterk als beton? In de meeste Nederlandse gebouwen die met strobalen gebouwd zijn vormt een houtskelet de dragende constructie. De strobalen dienen als gevelafsluiting en isolatie. De houtskeletconstructie is erop berekend om het gewicht van het dak en de vloeren te kunnen dragen. De strobalen worden extra gefixeerd tijdens de bouw, om later bepleisterd te worden. Dit geheel is enorm sterk. Door een aantal extra maatregelen te treffen zijn strobalengebouwen ook toepasbaar in aardbevingsgevoelige gebieden. Zware voorwerpen zoals keukenkastjes worden doorgaans niet aan de stromuur opgehangen. Indien dat wel gewenst is wordt gebruik gemaakt van speciale stro-schroefpluggen, of worden ze bevestigd aan plaatmateriaal, houten stijlen of klossen.
Ik heb hooikoorts, dus ik kan zeker niet in een huis van stro wonen? Stro is geen hooi maar bevat wel sporen van gras, zaden, pollen etc. In goed bouwstro zitten voornamelijk droge halmen, die grotendeels uit cellulose bestaan. Uit Deense testen blijkt dat er voor de gemiddelde persoon geen gevoeligheid te verwachten is; ook niet bij regelmatige blootstelling als professioneel verwerker. Echter: bij stofrijke werkzaamheden, zoals het scheren van het stro, is het dragen van een stofmasker aan te raden. Niet vanwege de allergenen, maar vanwege de irriterende werking van stof op de longen. Ook eenmaal bepleisterd is er geen aanleiding tot allergische reacties waargenomen.